بررسی لجستیک و حمل و نقل در ایران

لجستیک و حمل و نقل در ایران بررسی وضعیت اقتصادی و نیز فضای کسب و کار ایران که تولیدکنندگان یکی از اجزای این فضا میباشند نشان میدهد بحث مشتریمداری و ارائه خدمات و محصولات با قیمت و کیفیت مناسب به مشتریان آنگونه که باید و شاید مورد توجه فعالان و دستاندرکاران کسب و کار کشور نبوده است. ضروری است تولیدکنندگان و دست اندرکاران فضای کسب و کار کشور نسبت به شناسایی کمی و کیفی مؤلفه های تشکیل دهنده قیمت تمام شده محصولات اهتمام ورزیده و با توجه به سهم هریک از مؤلفه ها نسبت به ارائه راهکارهای بهبود مستمر آن راه حلهای عملیاتی و اجرایی ارائه دهند. طی سه دهه اخیر، مدیریت لجستیک به عنوان یکی از روشهای پرکاربرد و اثرگذار در راستای کاهش قیمت تمام شده در سطوح بین بنگاهی و شبکه های مورد استفاده سازمان های موفق قرار گرفته است. بنا بر تجربه کشورها و شرکتهای موفقی که توانسته اند در قیمت محصولات خود مزیت رقابتی ایجاد کنند؛ هزینه های لجستیکی یکی از مؤلفه های مهم قیمت تمام شده بوده است که این نمونه های موفق، تلاش ویژهای در کاهش آن هزینه ها داشته اند. براساس مطالعات صورت گرفته در کشورهای مختلف از کل هزینه های لجستیکی در هر کشور، به طور متوسط ٦٢ درصد آن متعلق به بخش حمل و نقل، ٣٤ درصد متعلق به بخش نگهداری موجودی و انبارداری و ٤ درصد مربوط به مدیریت و کنترل لجستیک است. از سویی دیگر، در حال حاضر ٦ تا ٧ درصد قیمت کالاها در جهان متأثر از هزینه های حمل و نقل است، اما این شاخص در ایران، بنا بر محاسبات اتاق بازرگانی ایران، حدود ١٢ درصد برآورد شده است با مبنا قرار دادن این آمار و نیز توجه به این مهم که هزینه های حمل و نقل حدود ٦٢ درصد از کل هزینه های لجستیکی را تشکیل میدهد؛ با یک حساب سرانگشتی میتوان نتیجه گیری کرد که متوسط سهم هزینه های لجستیکی از قیمت تمام شده محصولات در جهان بین ٩.٧ تا ١١.٣ درصد از قیمت تمام شده محصول و در ایران حدود ١٩.٤ درصد از قیمت تمام شده میباشد. از اینرو، مدیریت کارآمد فعالیتهای لجستیکی، یک منبع کامل برای ایجاد مزایای رقابتی بوده و میتواند منجر به کاهش چشمگیری در هزینه ها گردد. بنا بر محاسبات سرانگشتی صورت گرفته، درصورت مدیریت کارای فعالیت های لجستیکی (اعم از حمل و نقل، ذخیره سازی و سایر فعالیت های لجستیکی) در کشورمان، میتوان کاهش ٨ تا ١٠ سهم حمل و نقل درهزینه هاي لجستیکی از قیمت تمام شده کالا ٧ درصدی سهم هزینه های لجستیکی از قیمت تمامشده را شاهد بود که به تبع آن و با ثابت فرض کردن سایر عوامل مؤثر در قیمت تمام شده، تنها با رساندن سهم هزینه های لجستیک به استاندارد و متوسط جهانی آن، میتوان کاهش ٨ تا ١٠ درصدی قیمت تمام شده محصولات ایرانی که به دست مصرف کنندگان میرسد را تضمین کرد.